Duiken in Komodo

13 mei 2018 - Komodo National Park, Indonesië

In september gaan we met Peter en Hanneke een week duiken en snorkelen in het natuurpark Komodo in Indonesië.  Met een 32 meter lange duikersboot varen via het noorden van Lombok en Sumbawa om het eiland Komodo en weer terug. 

We starten in de Benoa haven op Bali. Bij aankomst vertrekt de boot direct en schommelt flink heen en weer. Na het eten komt bij mij alles omhoog zetten. Een prullenbak biedt uitkomst. Ik moet duidelijk nog wennen aan het zeeleven. De rest van de reis gaat gelukkig goed.

Komodo
De eilanden en rotsen in Komodo zijn kaal en bruin. Niet echt mooi. Maar onder water is zoveel kleur. Het water is warm, licht zout en ongelooflijk helder. De verschillende soorten koraal en de vissen in regenboogkleuren zijn prachtig. Komodo is een beschermd natuurgebied. De vele, grote en dikke vissen zijn totaal niet bang van je. Je kunt ze bijna aanraken. 

Patrick krijgt bij de eerste duik water in zijn onderwatercamera. Gelukkig hebben de twintig reizigers allemaal een camera bij zich. Deze mooie foto van het koraal is door Robert gemaakt.

Koraal Komodo

Komodo varaan
Komodo is beroemd om zijn varanen of draken zoals de bewoners ze noemen. We gaan aan land bij Rinca eiland om ze van dichtbij te bekijken. De gids houdt de drie meter lange draken op afstand met zijn stok. Ze lijken onschuldig maar kunnen agressief zijn. 

VaraanGids gewapend met stok

We klimmen naar de top voor een prachtig uitzicht van de heuvels en de blauwe zee. Het water is zo helder dat we vanaf de top de bodem zien. 

Manta rog
In het zuiden van Komodo zwemt de Manta rog. Een groot visje. Vrouwtjes hebben een spanwijdte van zeven meter, mannetjes vijf. Met hun grote vleugels zwemmen met open bek boven je hoofd. Maar ze zijn niet gevaarlijk. Ze eten liever plankton.

Manta rog

Vulkaaneiland
Op de terugweg bezoeken we het dorp Bonto op het vulkanische eiland Sangeang. Het zand op het strand is zwart en stoffig. Kinderen met gaten in de kleren spelen tussen de rotzooi op het strand. Ze zijn blij ons te zien. Een paar duikers delen ballonnen uit. Niet zo’n handig cadeau want er zijn geen prullenbakken en er is niemand die het opruimt. Die ballonnen drijven later in het water.

Het dorpshoofd is blij met het eten wat we meebrengen. Hij heeft nog maar drie of vier tanden. Bij allen ontbreken tanden, maar dat maakt niet uit. Ze blijven lachen. En ze blijven kauwen op Sirih-Pinang. Een rode pasta van betelnoot vermengd met kalk (koraal, zeeschelpen en slakkenhuisjes), kruidnagel en pruimtabak. Deze drugs zijn niet goed voor de tanden.

Bonto bewoner

De huizen zijn gemaakt van bamboe. Er is geen bed, elektriciteit of water, alleen een houten vloer. Een oudere man haalt water uit een waterput. Patrick helpt hem wel. Er zitten gaten in de emmer dus snel gaat het niet.

Bubble Reef
Dit is ook een mooie plek om te duiken. Sangeang is omringd door zwart lavasteen zand wat je in aquaria ziet. De vulkaan is nog steeds actief. De rotsblokken zijn door de vulkanische hitte zo warm dat het water erboven trilt. Uit de spleten van de stenen ontsnappen belletjes zwavelgas. Gelukkig heb je je eigen zuurstof bij je en ruik je er niks van.

Peter en Hanneke

Er staan twintig duiken gepland en Peter maakt ze allemaal. Ook de nachtduiken waarbij je de bodem afspeurt naar krabben en naaktslakken die dan actief zijn. Deze hebben prachtige kleuren en vormen. Hanneke gaat niet altijd mee met een nachtduik, soms speelt ze liever een spelletje Scrabble met mij. Wel zo gezellig.

Naaktslak

Het leven aan boord bevalt me wel. Schommelend in slaap vallen en dan bij het wakker worden vol spanning de gordijnen open trekken. Waar zijn we nu? Maar na een week moeten we van boord. Die dag rustig aan gedaan want de vaste grond lijkt te schommelen.

Eenmaal thuis bekijken Peter en Hanneke welke nieuwe vissen en andere zeedieren ze allemaal gezien hebben. Patrick maakt een mooie film en ik schrijf een verslag van ons avontuur in de Flits, een blad van de Nederlandse vereniging in Maleisië.  

Meer foto’s dan gebruikelijk bij dit verhaal maar ik kon niet kiezen uit al die mooie foto’s. En ik heb er een video bij gedaan. Net of je zelf in het water van Komodo zwemt.

FlitsFlits

Voor de liefhebber is hier het volledige verhaal in de Flits:

----

Duiken in het nationale park van Komodo

Hou je van duiken? Of ga je liever snorkelen? Het kan allebei in Komodo, een prachtig natuurgebied tussen Simbawa en Flores in Indonesië. In september varen we een week door dit gebied. Een Liveaboard cruise. Elke ochtend worden we wakker op een andere mooie plek. Slapen en eten doen we aan boord. We stoppen alleen om te duiken en enkele eilanden te bezoeken.

Bali
De reis start in de Benoa haven van Bali. We zijn opgehaald van het vliegveld (30 minuten rijden) en kijken naar een groot en luxe jacht. Met dit prachtige schip zullen we de komende week via het noorden van Lombok en Sumbawa om het eiland Komodo varen en weer terug.

Duikersboot
De boot is 32 meter lang en heeft benedendeks acht slaapcabines met airco en badkamer. De dining room ligt ernaast. Bij het ontwerp en inrichting van de boot is rekening gehouden met duikers. Er is een groot achterplatform met duikuitrustingen, douches en twee dinghies(bootjes). Er is genoeg ruimte om je om te kleden. Je hebt een eigen box voor je vinnen, schoenen en loodgordel. En een tafel met opberg- en spoelbakken voor camera’s en brillen. Na elke duik wast de crewje equipment. Je hoeft een week helemaal niets te doen, alleen duiken en relaxen.

Relaxen kan op de comfortabele banken of kussens op het voor- en achtersteven. Een biertje haal je in de tussenliggende ‘saloon’, een binnenruimte met een gevulde koelkast, airco en muziek. Een half uur voor elke duik verzamelen we hier voor de briefing.

Na een korte kennismaking met onze medereizigers vertrekt de boot direct. De zeestraat Lombok is bekend om zijn sterke stroming. De boot schommelt flink heen en weer. Er zijn tabletten tegen reisziekte aan boord maar die werken niet direct. Beter is de tabletten een uur voor vertrek in te nemen. Na het eten komt bij mij alles omhoog zetten. Een prullenbak biedt gelukkig uitkomst.

Druk programma
De volgende ochtend worden we om zeven uur gewekt voor een klein ontbijt. Elke dag verloopt ongeveer hetzelfde. Na het ontbijt naar de saloon voor een briefing waarin verteld wordt welke stromingen, vissen en andere zeedieren je kunt verwachten. De eerste duik wordt gevolgd door een uitgebreider ontbijt met een eitje. Een uur of elf is de tweede duik, daarna is het tijd voor de lunch. Na de lunch kun je even liggen want de derde duik is twee uur na de lunch. Een uur of vier een snack in de saloon en twee uur later het diner. Als het diner wat gezakt is volgt tenslotte nog een nachtduik. In totaal staan 20 duiken gepland. De helft van de duikplekken zijn geschikt om te snorkelen.

Je hoeft niet aan alle duiken mee te doen maar ik zou de ochtenden niet overslaan. Het zonlicht op het water is prachtig. In Komodo zwemmen haaien, schildpadden en anemoonvis Nemo. En vissen met mooie namen zoals de paintedfrogfish(voelsprietvis), pufferfish(kogelvis), bobtailsquid(dwerginkvis) en de lionfish(koraalduivel). 

Camera meenemen
Het aantrekken van de duikuitrusting kost enige tijd. Er zijn ook mensen met een eigen uitrusting en bijna iedereen heeft een onderwatercamera bij zich om foto’s of film te maken. Wij ook maar helaas is de camera na de eerste dag stuk. Andere duikers delen gelukkig hun foto’s en film met ons. Sommigen hebben professionele apparatuur bij zich dat gedetailleerde foto’s oplevert.

Angel Reef
Moyo Island is onze eerste stop. Met dinghiesvaren we richting kust, naar Angel Reef. Het water is warm, licht zout en ongelooflijk helder. Het zicht is 20 tot 30 meter. Snorkelen kan hier heel goed. In het zoute water hoef je weinig te doen om te blijven drijven. Laat je rustig meevoeren met de lichte stroming. Wil je nog een keer, dan zwaai je naar de dinghy. Ik zie een octopus die zich verstopt onder een steen. Maar als ik naar ik de anderen wenk kan ik de steen en dus ook de octopus niet meer vinden. 

Kleurenpalet
De eilanden vind ik niet mooi, ze zijn bruin en kaal. Maar onder water zijn de kleuren prachtig. Je ziet verschillende soorten koraal en vissen. Een gianttrevallyvan 1,5 meter zwemt mee met een school vissen. Af en toe eet hij er één op.Ik zwem tussen twee scholen vissen door maar ik raak geen enkele vis. Komodo is beschermd natuurgebied waar niet gevist mag worden. Dit zie je terug in de vele, grote en dikke vissen, die totaal niet bang voor je zijn. 

Komodo dragon
Op Rinca eiland vinden we de beschermde komodovaraan. Een gids leidt ons gewapend met een stok over het eiland voor een wandeling van twee uur. Al vrij snel zien we de eerste Komodo dragons. De grootste varanen ter wereld. Ze kunnen agressief zijn vandaar de naam. Op het menu van de draak staan herten en buffels. Met zijn tanden maakt hij een wond die hij infecteert met een bacterie uit het speeksel van zijn tong. De besmette wond doodt zijn prooi en de varaan komt vervolgens op de rottende lucht af. Meestal duurt dit een maand. Niet alle varanen hebben zo veel geduld volgens mij. Ik zie bij de paalhuizen van de gidsen een paar kwijlende varanen liggen. Volgens mij voeren gidsen ze daar.

De varanen liggen een beetje te soezen op een steen in de zon. Maar zo sloom zijn ze niet volgens de gids. In korte tijd lopen ze 40 kilometer per uur.We houden dus flink afstand bij het maken van onze foto’s. De stok van de gids lijkt weinig bescherming te bieden tegen deze drie meter lange draak met lange, gespleten tong. 

Het eind van de wandeling is een beklimming naar de top. Met elke stap lijkt ook de temperatuur een graadje te stijgen. Eenmaal boven genieten we van het prachtige uitzicht van glooiende heuvels omgeven door de blauwe zee. Het water is zo helder dat je vanaf de top de bodem kunt zien.

Manta’s
We varen verder naar Manta Alley, het zuidelijkste puntje van Komodo voor een vroege duik. De stroming is hier sterk. Snorkelen is te gevaarlijk maar duiken kan wel.

Het water is met 24 graden een stuk kouder dan de 28 graden in het noorden. Het zicht is hier minder door de plankton (ongeveer 10 meter). Maar de grote Manta’s (roggen) zie je niet makkelijk over het hoofd. De vrouwtjes hebben een spanwijdte van zeven meter. De mannen maar vijf meter. Met hun grote ‘vleugels’ zweven ze met open bek boven je hoofd. Zo slikken ze de aangevoerde plankton naar binnen. Onder de buik van de Manta’s zwemmen vissen die de algen van de buik eten. Manta Alley is duidelijk het cleaning station voor Manta’s.

Vulkaaneiland
Op de terugweg bezoeken we Bonto village op het vulkanische eiland Sangeang. Het zand op het strand is zwart en stoffig. We zien boten, vissers, kippen, geiten en een paar buffels. Kinderen met gaten in de kleren spelen op het strand. 

We worden vriendelijk onthaald door het dorpshoofd. Hij heeft nog maar drie of vier tanden. Bij allen ontbreken tanden, maar dat maakt niet uit. Ze blijven lachen. En ze blijven kauwen op Sirih-Pinang. Een rode pasta van betelnoot vermengd met kalk (koraal, zeeschelpen en slakkenhuisjes), kruidnagel en pruimtabak.

Nadat we onze geschenken, bestaande uit voedsel hebben gegeven krijgen we een rondleiding door het primitieve dorp. De huizen zijn gemaakt van bamboe. Er is geen bed, elektriciteit of water, alleen een houten vloer. Een oudere man haalt water uit een waterput. Er zitten gaten in de emmer dus snel gaat het niet. Onder een paalwoning is een vrouw aan het weven. De kleden verkoopt ze aan de toeristen. 

Neem geen plastic geschenken mee, ook geen plastic verpakkingen. De mensen gooien alles op de grond. Er zijn geen prullenbakken. Het plastic komt in het water, het koraal en de vissen.

Bubble Reef
We gaan hier ook duiken. Sangeang is omringd door zwart lavasteen zand wat je in aquaria ziet. De vulkaan is nog steeds actief. De rotsblokken zijn door de vulkanische hitte zo warm dat het water er boven trilt. Uit de spleten van de stenen ontsnappen belletjes zwavelgas. Omdat we onze eigen zuurstof bij ons hebben ruiken we gelukkig niks.

Shotgun
Tussen de kleine eilanden Gili Lawa Laut en Gili Lawadaret ten noorden van Komodo eiland ligt een onderstroomversnelling. De doorgang is acht tot tien meter breed. Eerst kom je in een fishbowlmet weinig stroming maar als je de kuil uit komt wordt je gelanceerd. Geen achtbaan maar voor onderwaterbegrippen gaat het snel. Flink peddelen naar links om de Manta te ontwijken die aan het eind van de stroomversnelling met de bek open haar lunch naar binnen werkt.

Nachtduik
In het donker zie je minder vissen maar dat maakt de nachtduik niet minder mooi. We speuren op de bodem naar krabben en andere zandkruipers, zoals een Stargazerdie zich ingraaft in het zand en waarvan alleen de nog ogen te zien zijn. Hij komt pas in actie als zijn prooi langskomt. Je ziet weekdieren in vreemde vormen en kleuren, zoals de nudibranch(zeenaaktslak). Een pygmeezeepaardje gevonden van maar vijf mm. Bijzonder want het was nauwelijks te zien, het had dezelfde kleur aangenomen als het koraal.Als je je lamp uit doet en zwaait met de armen en benen zie je sterretjes. Dit zijn fluorescerende algen.

Laatste dag
Duiken, eten, uitrusten en elke avond genieten van een prachtige zonsondergang. Het leven is goed aan boord. Maar na acht dagen is het tijd om weer aan wal te gaan in Benoa haven. Wij vliegen direct terug naar Kuala Lumpur maar je kunt er ook een paar dagen Bali aan plakken. Doe wel rustig aan want de vaste grond blijft nog even schommelen.

Meer informatie
Je kunt ook starten vanuit de haven Bajo, gelegen naast het vliegveld op het eiland Flores. Dagtochten zijn ook mogelijk.

April tot december is de beste tijd om te duiken. Januari tot maart is het regenseizoen.

Komodonationalpark.org
Liveaboard.com

Foto’s

3 Reacties

  1. Eddy en Petra:
    13 mei 2018
    Mooie ervaring en leuk dat je dit weer deelt. Grtn Eddy en Petra
  2. Richard nootebos:
    13 mei 2018
    Heel mooi
  3. Dineke:
    13 mei 2018
    Zo hè, wat een onderneming super mooi en heel veel gedaan .
    Stelletje actievelingen. Liefs van ons